„Pierwsze efekty zobaczysz już po czterech tygodniach”, „Działa nawet na silnie wypadające włosy” – takie informacje można usłyszeć w większości spotów informujących o korzyściach z suplementacji biotyny. Jedni przyjmują to za pewnik, inni podają w wątpliwość. A jaka jest prawda? Weryfikujemy fakty i obalamy mity na temat tego związku! Sprawdź, dlaczego i kiedy warto suplementować biotynę.

Czy suplementacja biotyny jest komukolwiek potrzebna?

Pod wdzięcznie brzmiącą nazwą „biotyna” ukrywa się witamina B7, zwana tez witaminą H. Jest składnikiem niezbędnym w diecie, ponieważ:

  • przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu makroskładników
  • pomaga zachować zdrowe włosy,
  • pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych,
  • pomaga zachować zdrową skórę.

Dobowe zapotrzebowanie na biotynę dla osoby dorosłej wynosi 50 µg/dobę. Zaspokajają je synteza flory bakteryjnej jelita grubego oraz spożycie produktów, takich jak: smażona wątroba drobiowa (187,2 mg biotyny/100 g), prażone orzeszki ziemne (17,5 mg biotyny/100 g) czy łosoś konserwowy (5,9 mg biotyny/100 g).

Teoretycznie więc niedobory witaminy nie powinny być częstym zjawiskiem. Teoretycznie. Niestety jej wchłanianie mocno zaburza awidyna. Jest to rodzaj białka (zawartego m.in. w surowych i niedogotowanych jajach kurzych), które przyczepia się do biotyny, tworząc z nią trwały kompleks, niewchłanialny przez organizm.

Jeśli więc gustujesz w naturalnych lodach, domowym majonezie, kremie tiramisu albo jajkach sadzonych czy na miękko – prawdopodobne, że problem niedoboru biotyny Cię dotyczy.

Awitaminoza może też się rozwinąć przy niedoborze syntazy holokarboksylazowej, niezbędnej do aktywacji związku. Można powiedzieć, że enzym ten jest jak włącznik światła. Gdy go zabraknie, to nawet jeśli pokój wypełniony będzie podłączonymi do prądu lampami – światło nie zabłyśnie.

Jakby tego było mało, wchłanianie biotyny może zostać zaburzone przez nieswoiste stany zapalne jelit, niedożywienie czy niektóre leki (np. stosowany przy epilepsji kwas walproinowy).

Jakich efektów możesz się spodziewać po suplementacji biotyny na włosy?

Analizy przypadków kontrolowanej suplementacji biotyny przeprowadzone przez Patel, Swink i Castelo-Soccio w 2017 r. obrazują, że przyjmowanie biotyny na włosy przez osoby z wyraźnym pogorszeniem kondycji pasm – przynosi widoczną poprawę w wyglądzie fryzury.

Nie ma natomiast dowodów na niekorzystny wpływ stosowania biotyny przez osoby bez problemu słabych, łamliwych i matowych włosów. Jeśli nie zmagasz się z awitaminozą – kondycja Twoich kosmyków nie ulegnie znaczącej zmianie. Warto natomiast skorzystać z takiego wsparcia, jeśli zauważasz, zmniejszenie gęstości włosów, wzmagającą się ich szorstkość czy coraz liczniejsze, rozdwojone końcówki.

Przeprowadzone badania wykazały korzyści z terapii biotyną w porcji 5 mg/dobę u dzieci z zespołem włosów nieposkromionych. To rzadka przypadłość, gdy włosy mają trójkątny przekrój i niepodatne są na jakąkolwiek stylizację. Dokładnie z tym problemem zmagał się najprawdopodobniej Albert Einstein. Kto wie, jak by wyglądał, gdyby wiedział o właściwościach biotyny…

Po czym poznać, że potrzebujesz suplementacji biotyny na włosy?

Najbardziej miarodajnym i pewnym potwierdzeniem stężenia biotyny w organizmie jest przeprowadzenie laboratoryjnej analizy próbki krwi. Przyznaj jednak, jak często profilaktycznie wykonujesz oznaczanie poziomu witamin? Jak wynika z badań Instytutu IQS w ramach kampanii „Pobierz Zdrowie” zaledwie 44 proc. obywateli odwiedza lekarza co roku, by wykonać tzw. przegląd zdrowia. Są to jednak badania podstawowe, a nie rozszerzona analiza profilu witaminowego.

Co więc powinno zasygnalizować Ci, że Twój organizm zmaga się z niewystarczającą podażą biotyny? Symptomami awitaminozy są w początkowym stadium:

  • stany depresyjne i lękowe,
  • halucynacje,
  • apatia,
  • senność,
  • bóle mięśniowe,
  • nadwrażliwość czuciowa,
  • parestezje (czucie opaczne).

Gdy jednak zignorujesz te wczesne objawy – niedobory biotyny staną się poważniejsze. Wówczas skóra nabierze ziemistego odcienia i zacznie się łuszczyć, a włosy staną się słabe, matowe i podatne na wypadanie. Charakterystyczny jest też wówczas nasilający się problem łojotoku i enzymatycznej, czerwonej wysypki.

Jak właściwie dobrać suplement z biotyną na włosy?

Nie każdy produkt zawierający biotynę ma zauważalnie korzystny wpływ na organizm. Podobnie jest z suplementami diety. Nie wystarczy dodatek tej witaminy, aby oczekiwać pozytywnego oddziaływania preparatu. Zgodnie z aktualnymi oświadczeniami prawnymi takie działanie mają tylko produkty, które zawierają znaczącą ilość witaminy. Znaczącą, czyli wynoszącą co najmniej 15 proc. zalecanego dziennego spożycia danego związku. Zgodnie z zapisami Dyrektywy Komisji 2008/100/WE z dnia 28 października 2008 wynosi ono 50 µg (w 100 g, 100 ml lub 1 porcji). Zatem suplement diety z biotyną w dawce wspierającej zdrowie powinien zawierać co najmniej 7,5 µg tego składnika w przeliczeniu na 100 g, 100 ml lub 1 porcję.

Jeśli zmagasz się z awitaminozą, dzienna porcja biotyny w tabletkach powinna być jednak wyższa, aby uzupełnić niedobory. W przeciwnym razie suplementacja będzie przypominać wlewanie wody do wiadra z dziurawym dnem – nie przyniesie zamierzonego efektu. W przypadku gdy pasma i skóra głowy są w wyraźnie złej kondycji warto, aby suplement z biotyną na włosy zawierał podwyższoną porcję związku – 10 mg i inne dodatkowe substancje, wpierające prawidłowe funkcje skóry i włosów (np. cynk i inne witaminy z grupy B).

Bibliografia:

A. Gryszczyńska, Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, „Postępy Fitoterapii” 2009, nr 4, s. 229–238.

A. Kowalska, J. Bartkiewicz, K. Dettlaff, Biotyna – fakty i nadzieje, „Farmacja Polska” 2022, nr 78(7), s. 403–411.

Patel DP, Swink SM, Castelo-Soccio L., Review of the Use of Biotin for Hair Loss, „Skin Appendage Disord” 2017, nr 3(3), s. 166–169.

Oświadczenia zdrowotne ID-121 Biotyna, http://www.oswiadczenia.eu/O/claim/121.html, dostęp: 29.11.2023 r.

Oświadczenia zdrowotne ID-2877 Biotyna, http://www.oswiadczenia.eu/O/claim/2877.html, dostęp: 29.11.2023 r.

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02012R0432-20160914&from=ES, dostęp: 29.11.2023 r.

Rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006R1924&from=HR, dostęp: 29.11.2023 r.

Dyrektywa Komisji 2008/100/WE z dnia 28 października 2008 r. zmieniająca dyrektywę Rady 90/496/EWG w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych w odniesieniu do zalecanego dziennego spożycia, współczynników przeliczeniowych energii oraz definicji, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-UE/dyrektywa-2008-100-we-zmieniajaca-dyrektywe-rady-90-496-ewg-w-sprawie-67827416, dostęp: 29.11.2023 r.